De emotionele motivaties achter klimaatactivisme zijn complex en niet eenduidig, volgens psychologen. Een studie suggereert dat woede een grotere drijfveer kan zijn dan hoop. Maar wat zorgt er voor deze woede en hoe verhoudt deze emotie zich tot andere gevoelens zoals angst, liefde en solidariteit?
Woede als drijvende kracht
Een studie uit Noorwegen heeft aangetoond dat woede een krachtige motivator kan zijn voor klimaatactivisme. Uit het onderzoek, waarbij 2000 mensen werden gevraagd naar hun gevoelens over de klimaatcrisis en wat hen zou motiveren om actie te ondernemen, bleek dat deelnemers in gelijke mate hun woede- en activisme-schaal verhoogden. Dit suggereert dat hoe bozer ze waren, des te waarschijnlijker ze zeiden te zullen deelnemen aan een klimaatprotest. De link tussen activisme en woede was zeven keer sterker dan die tussen activisme en hoop.
Wat maakte de deelnemers aan de studie zo boos? Volgens de onderzoekers was het voor de meeste mensen menselijk gedrag, zoals het veroorzaken van de klimaatcrisis of het niet genoeg doen om het te stoppen. Ruim een kwart zei dat hun woede voortkwam uit menselijke eigenschappen zoals het gebrek aan zorg van anderen. Maar het begrijpen van de gevoelens van mensen over klimaatverandering en activisme is ingewikkeld. De studie vroeg bovendien naar intenties, niet naar acties die daadwerkelijk waren ondernomen.
Angst om de toekomst
We weten dat veel jonge mensen angstig of zelfs bang zijn voor de toekomst van de planeet. Een studie uit 2021 in The Lancet toonde aan dat 84 procent van de mensen tussen de 16 en 25 jaar in 10 landen minstens gematigd bezorgd waren, en 59 procent was erg of extreem bezorgd. Er zijn tal van psychologische studies die aantonen dat angst de impact van de informatie die we krijgen verhoogt. Het zet ons aan tot reactie, maar zonder duidelijke richting om die motivatie te kanaliseren, zijn we eerder geneigd om de informatie helemaal te vermijden.
Liefde als drijvende kracht
Voor Linda Aspey, een klimaatpsycholoog die rechtstreeks met activisten werkt, is liefde de grootste emotionele motivator die ze ziet. “Het is liefde die mensen wakker maakt,” zegt ze. Dit is niet noodzakelijkerwijs een 'egoïstische' liefde voor hun eigen familie of persoonlijke belangen, voegt Linda toe, maar ook een diepe verbondenheid met de rest van de wereld - met name diegenen in het Globale Zuiden die de grootste impact van klimaatverandering zien - en met de natuur. Onderzoek toont aan dat een verbinding met de natuurlijke wereld mensen ook waarschijnlijker maakt om actie te ondernemen.
Wanneer het gaat om de specifieke redenen waarom mensen zich inzetten voor klimaatactivisme, schetst Linda Aspey een complex beeld. Ze spreekt over een 'enorm scala aan emoties op verschillende momenten', waaronder rouw, woede en hoop. Elke persoon waarmee ze spreekt heeft verschillende drijfveren voor hun activisme, van jonge mensen die bang zijn voor wat er nu en in de toekomst zal gebeuren, tot oudere mensen die solidair zijn met hun kleinkinderen of kinderen. Het hangt vaak af van de fase van hun leven en hun persoonlijke ervaringen. Linda waarschuwt tegen de trend om emoties rond klimaatverandering te 'pathologiseren' door ze labels te geven zoals 'eco-angst'.
